Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tabanca; kısa namlulu bir ateşli silah olup, bulundurulması veya taşınması "6136 Sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun"la hükme bağlanmıştır.
Tabancalar, çalışma prensiplerine ve mermi muhafaza bölümlerinin şekline göre, şarjörlü veya toplu (revolver) olarak adlandırılırlar ve kullanılan mermilerin çaplarına göre sınıflandırılırlar.
Şarjörlü tabancaların kendine göre; toplu tabancaların da kendilerine göre avantaj ve dezavantajları vardır.
Şarjörlü tabancalar [değiştir]
Şarjör ve çalışma prensibi [değiştir]
Şarjör; içi mermiyle doldurulan bir nevi mermi kutusudur. Bu kutuya mermiler üst üste sırayla dizilir ve şarjör, tabancanın kabza denilen, elle tutulan kısmının içindeki yuvaya yerleştirilir. Silah her ateşlendiğinde mermi çekirdeği barutun genleşmesiyle kovandan ayrılarak namludan çıkarken, kovan da tepkimeyle kapak takımını geri iter ve tabancada bulduğu boşluktan dışarı fırlar, yeni gelecek mermiye yer açar. Kapak takımı geri gelirken horozu da yatırarak kurar.
Boşalmış olan yuvaya, şarjörde sırasını bekleyen mermi, şarjörün içindeki mermilerin altındaki yayın itme tesiriyle yerleşir. Kapak takımı yayın etkisiyle eski yerine gelirken, şarjörede sırasını bekleyen yeni mermiyi namlunun içine sürer ve yeniden ateşlenmeye hazır hale getirir. Böylelikle şarjördeki mermiler bitinceye kadar ateş edilebilir.
Şarjörlü tabancaların bir çoğunda emniyet kilidi vardır. Emniyet kilidi; bir parmak hareketiyle tetik mekanizmasının çalışmasını engeller, bir başka hareketle açar.
Bir tabanca, boşken veya doluyken, emniyet kilidi kapalı olsa dahi, namlusu canlıya doğru çevrilmez. Her ne kadar adı “Emniyet kilidi” de olsa, silaha güven olmaz. Neticede bir makinedir ve her an mekanik bir aksaklık söz konusudur. Emniyet kilidi sadece bir miktar emniyettir; güvenilmez.
Şarjörlü tabancalar, toplu tabancalara göre daha fazla mermi alırlar. Mermi kapasiteleri 7+1’den 14+1’e kadar değişir.
+ (artı) ne demektir? [değiştir]
Şarjörün aldığı miktardan 1 fazlası demektir ki bu mermi de namluya sürülen mermidir.
Toplu (revolver) tabancalar [değiştir]
Toplu tabancaların şarjörü yoktur. Tabancanın kendi bünyesinde döner bir mermi taşıyıcısı vardır. Dairesel bir hareketle dönebilen bu taşıyıcı (top), bir çember üzerine dizilmiş toplam 6 adet yuvadan meydana gelir. Yandaki bir mandalın bir parmak hareketiyle top sol yana doğru devrilir ve yuvaların ağız kısmı açığa çıkar. Bu yuvalara mermiler el ile tek tek yerleştirilir; top, tekrar el ile itilerek yerine oturtulur.
Her tetik çekildiğinde, mermi ister ateş alsın, ister almasın, yuva dönerek diğer mermi namlunun ağız hizasına gelir ve horozun iğnesi bu merminin kapsülüne vurarak mermiyi ateşler. Patlamış mermilerin çekirdekleri namluyu terk ettikten sonra kovanlar, şarjörlü tabancaların aksine, yuvaların içinde kalır. Boş kovanları boşaltmak için, top gene yana devrilir ve kovanların tamamı, namlunun altında bulunan iticinin el ile itilmesiyle dışarı atılır.
Toplu tabancaların emniyet kilidi yoktur ve tetik çekildiği anda ateş alır. Bu bakımdan toplu tabancalarda, şarjörlü tabancalara göre daha dikkatli olmak gerekir. (Not: yeni üretilen bazı toplu tabancalara da emniyet kilidi konmaya başlandığı söylenmektedir.)
Bazı tabancaların çapları kalibre (Cal) cinsinden, bazılarının ki de mm cinsinden ifade edilirler. Kalibre, 1 İnç'in (25,4 mm'nin) %1'idir.
mm cinsinden ifade edilenler 6,35 mm, 7,65 mm, 9 mm 5,56 mm 7,62 mm
Kalibre cinsinden ifade edilenler 22 Cal, 32 Cal, 38 Cal, 44 Cal .338 Cal .50 Cal gibi
Kalibreyle (Cal.) ifade edilenlerin kaç milimetreye eşdeğer olduklarını hesaplamak için belirli bir kalibreyi 0,254 ile çarpmak yeterlidir[1]. Örnek: 38 kalibrenin kaç mm’ye eşdeğer olduğunu anlamak istersek;
38 x 0,254 = 9,652 mm buluruz.